Cechy probiercze i próby
Metalami szlachetnymi w rozumieniu polskiego prawa są: platyna, złoto, srebro i metale z grupy platynowców: iryd, osm, pallad, rod i ruten, w stanie czystym albo w stopach z innymi metalami.
W wyrobach jubilerskich nie stosuje się czystych metali szlachetnych, a jedynie ich stopy. Złoto czy srebro w stanie czystym to metale, które nie nadają się do wyrobu biżuterii – są kruche, łamliwe i delikatne, a poza tym bardzo drogie. Ich własności fizyczne i mechaniczne poprawia się poprzez stapianie z innymi metalami tworząc tzw. stop. Stop zawiera, oprócz podstawowego metalu szlachetnego, także inne metale, takie jak: srebro, miedź, nikiel czy pallad.
Stosunek masy czystego metalu szlachetnego do masy stopu wyrażony w częściach tysięcznych nazywamy próbą. Wyroby z metali szlachetnych przeznaczone do obrotu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi badania i cechowania przez organy administracji probierczej.
Cechowanie polega na wybiciu lub wypaleniu laserem bezpośrednio na wyrobie specjalnego oznaczenia zwanego cechą. Wyroby z platyny lub złota o masie mniejszej niż 1 gram oraz wyroby ze srebra o masie mniejszej niż 5 gramów – nie podlegają obowiązkowi badania i cechowania.
Cecha składa się z litery określającej urząd probierczy, symbolu oznaczającego rodzaj metalu szlachetnego oraz liczby oznaczającej próbę stopu. Zachęcamy do zapoznania się z informacjami zamieszczonymi na stronie Okręgowego Urzędu Probierczego w Warszawie.
Litery oznaczające poszczególne Urzędy Probiercze
A – Białystok B – Bydgoszcz
G – Gdańsk H – Chorzów
K – Kraków Ł – Łódź
P – Poznań V – Wrocław
W – Warszawa Z – Częstochowa
Wszystkie wyroby z metali szlachetnych oferowane przez nasz sklep są ocechowane przez odpowiedni Urząd Probierczy (z wyjątkiem wyrobów srebrnych o wadze poniżej 5g) co w pełni gwarantuje autentyczność materiału z którego wykonana jest nasza biżuteria. Każdy srebrny wyrób posiada również wybity imiennik.
Gdzie szukać cech probierczych oraz prób?
Cechy są najczęściej wybijane w miejscach mało widocznych. W przypadku biżuterii warto ich szukać na elementach przy łączeniu. Łańcuszki srebrne i złote mogą mieć niewielkie stemple na ostatnim ogniwie bądź łączniku czy spłaszczonym kółeczku przy karabińczyku (albo przy elemencie, na który zakładamy karabińczyk). Karabińczyk jako element dodatkowy powinien mieć oddzielną cechę. Medaliki i zawieszki jednostronne są ocechowane po nieozdobionej części. Oprócz tego, obok cechy lub w innych miejscach wybija się próbę metalu szlachetnego. Im mniejszy wyrób tym trudniej to zauważyć i często potrzeba lupy do dokładnego zweryfikowania cechy lub próby. Problem rozmiaru sprawia, że nie jest możliwe wybicie identycznej cechy co do szczegółów z powyższych tabel. Powinien być za to zachowany pewien zarys wzoru, świadczący o tym z jaką cechą mamy do czynienia. Cech i bitych prób można szukać nie tylko na biżuterii. Prawo polskie wymaga cechowania wyrobów biżuteryjnych, jednak dopiero gdy ich masa przekracza 5 gram w przypadku srebra oraz 1 gram w przypadku złota i platyny. Lżejsze wyroby nie muszą być ocechowane.
